Een team van archeologen van het project Kasteel van Huarmey, in de regio Áncash, heeft de vondst bevestigd van botresten van cavia’s die verband houden met het dagelijks leven en rituele activiteiten van de Wari-cultuur. De ontdekking, onder leiding van onderzoeker Miłosz Giersz, opent een nieuw venster om de waarde van dit dier in de precolumbiaanse samenleving te begrijpen.
“Onderzoek wijst uit dat cavia’s niet alleen werden gefokt als voedselbron, maar ook een rol speelden in ceremonies die verband hielden met het Andese wereldbeeld”, aldus Giersz, die de impact van deze vondst toelichtte.
De overblijfselen werden teruggevonden tijdens opgravingen die sinds 2010 werden uitgevoerd in verschillende delen van het begraafplaatscomplex van Castillo de Huarmey. Volgens Giersz was de systematische analyse mogelijk dankzij de medewerking van zooarcheologe Weronika Tomczyk, die de eerste resultaten publiceerde in haar doctoraatsonderzoek.
“Deze nieuwe kijk op de overblijfselen van cavia’s werd deels ingegeven door de groeiende lokale belangstelling voor het culturele erfgoed op het gebied van voeding, wat aantoont hoe archeologie kan aansluiten bij hedendaagse processen van culturele herwaardering”, aldus de specialist.
Hoewel er nog geen directe dateringen zijn, suggereert de context dat de botten dateren uit een periode tussen de 9e en 10e eeuw na Christus, tijdens de Wari-bezetting van de site. In totaal werden de resten van ten minste drie volwassen individuen geïdentificeerd, allemaal met tekenen van skeletale volwassenheid.
Uit de analyse blijkt dat de resten afkomstig zijn uit opvul- en afvallagen, die door oude opgravingen zijn verstoord.
De oorspronkelijke context zou huishoudelijk of afval na consumptie zijn geweest.
“De relatieve schaarste aan cavia-resten in vergelijking met de enorme overvloed aan kameelachtigen suggereert dat cavia’s in deze elitaire context geen vlees waren voor massaconsumptie. Hun aanwezigheid wijst er echter op dat ze deel uitmaakten van het voedingspatroon van de Wari-elite, als aanvullende bron van eiwitten”, legde Giersz uit.
De onderzoeker voegde eraan toe dat, hoewel er geen duidelijk bewijs is voor een ceremoniële behandeling, isotopische analyses van een van de exemplaren een hoge consumptie van maïs en lokale veeteelt aan het licht brachten, wat de praktijk van gecontroleerde domesticatie in die tijd bevestigt.
Bovendien vullen de resultaten eerdere studies over het dieet van de Wari aan, dat gericht was op kamelidenvlees en landbouwproducten. “In Castillo de Huarmey zijn zeedieren vrijwel afwezig, wat verrassend is gezien de nabijheid van de zee. Dit versterkt het idee van een cultureel geselecteerd dieet, gericht op landbronnen als statussymbool”, voegde de archeoloog toe.
De vondst van cavia’s toont aan dat ze, hoewel ze geen hoofdrol speelden, wel een strategische plaats innamen in de voeding van de elite. Dit detail verrijkt het inzicht in hoe pre-Spaanse samenlevingen diverse hulpbronnen integreerden in hun sociale en culturele organisatie.
Verbindingen tussen verleden en heden
Het belang van de ontdekking blijft niet beperkt tot het archeologische vlak. Het bedrijf Antamina, dat het project financiert, benadrukte dat dit soort onderzoek bijzonder relevant is omdat het aansluit bij huidige initiatieven voor de technologische fokkerij van cavia’s in Huarmey.
“De verbinding tussen het archeologische verleden en de hedendaagse productieprojecten versterkt de lokale identiteit en geeft een nieuwe waarde aan voorouderlijke praktijken met commercieel en cultureel potentieel”, aldus het bedrijf.
Op deze manier draagt de ontdekking in het kasteel van Huarmey niet alleen bij aan de kennis over de Wari-cultuur, maar verbindt het ook het verleden met het heden, waardoor nieuwe kansen ontstaan voor de sociale en economische waardering van cavia’s in Peru.
