Australische ingenieurs ontwerpen systeem dat tot 98% van het vet in afvalwater verwijdert en de vorming van vetbergen voorkomt, waardoor miljoenen kunnen worden bespaard op het schoonmaken van riolen

Onderzoekers van het Royal Melbourne Institute of Technology (RMIT) hebben een systeem ontwikkeld om de vorming van fatbergs te voorkomen. Het combineert een opnieuw ontworpen vetafscheider met een intelligente chemische behandeling met aluminiumsulfaat (aluin).

  • Verstoppingen in riolen door vetten.
  • Miljoenenkosten voor het verwijderen van fatbergs.
  • Nieuwe technologie uit Australië.
  • Verwijdert tot 98% van het vet.
  • Compatibel met bestaande systemen.
  • Potentieel voor commerciële keukens.
  • Directe impact op stedelijke duurzaamheid.

Fatbergs stoppen voordat ze miljoenen kosten

Fatbergs, vaste massa’s bestaande uit vet, olie en niet-biologisch afbreekbaar afval, vormen een groeiend probleem in steden. Ze hechten zich vast aan vochtige doekjes, tampons, luiers en andere voorwerpen die nooit in het toilet mogen worden gegooid, waardoor er enorme verstoppingen in het rioolstelsel ontstaan. Het resultaat zijn verstoppingen die hele delen van het systeem lam kunnen leggen, lozingen van afvalwater kunnen veroorzaken en miljoeneninvesteringen voor de verwijdering ervan noodzakelijk maken.

Steden als New York geven bijvoorbeeld jaarlijks meer dan 18,8 miljoen dollar uit aan het opruimen van deze verstoppingen. En dit is niet alleen een Amerikaans probleem: in Londen was in 2019 een team van acht mensen drie weken lang bezig om een fatberg van 40 ton te verwijderen.

De schade is niet alleen economisch. Overstromingen van afvalwater vervuilen rivieren, bodems en stedelijke gebieden, waardoor de gezondheidsrisico’s toenemen en lokale ecosystemen worden aangetast. Bovendien is dit soort reactief onderhoud zeer inefficiënt en pakt het de oorzaak van het probleem niet aan.

Een technische oplossing: preventie bij de bron

Geconfronteerd met deze situatie hebben onderzoekers van het Royal Melbourne Institute of Technology (RMIT) in Australië een preventieve technologie ontwikkeld die de huidige aanpak zou kunnen veranderen: in plaats van fatbergs te verwijderen zodra ze zijn ontstaan, stellen zij voor te voorkomen dat ze überhaupt ontstaan.

Het systeem combineert twee strategieën: een nieuw ontwerp van vetafscheiders en een slimme chemische behandeling. Het apparaat is voorzien van interne deflectoren (baffles) die de snelheid van het water verminderen en de grootste vetdeeltjes scheiden. Daar komt nog een nauwkeurige dosis aluminiumsulfaat (aluin) bij, een stof die veel wordt gebruikt bij de behandeling van drinkwater en die de fijnste en geëmulgeerde vetten samenbrengt, waardoor er gemakkelijk te verwijderen klonters ontstaan.

Het innovatieve aan dit systeem is dat het zelfs onder reële omstandigheden werkt, waar warm water en detergenten het opvangen van vetten vaak bemoeilijken. In tests met echt afvalwater uit keukens slaagde het systeem erin om tot 98 % van de vetten te verwijderen, tegenover 40 % bij conventionele systemen.

Gevolgen voor de stedelijke omgeving

Commerciële keukens, zoals die van restaurants, hotels en industriële kantines, zijn een van de grootste bronnen van FOG (fat, oil, grease) in steden. Omdat ze zeer geconcentreerd zijn, hebben hun afvalwaterstromen een onevenredig grote impact op de rioleringsnetwerken. Als deze nieuwe technologie op grote schaal in deze sector wordt toegepast, zou de vermindering van fatbergs onmiddellijk en aanzienlijk zijn.

Bovendien kan het door RMIT ontworpen systeem worden geïntegreerd in bestaande infrastructuren, waardoor het zonder grote werkzaamheden of investeringen kan worden toegepast. Dit opent de deur voor overheidsbeleid of stimuleringsmaatregelen om installaties te moderniseren en het beheer van vetafval op gemeentelijk of regionaal niveau te verbeteren.

Sommige steden, zoals Parijs en Barcelona, zijn hun saneringsstrategieën al aan het herzien met een preventieve aanpak. Deze technologische oplossing zou in die plannen kunnen worden geïntegreerd en zo een belangrijk instrument voor stedelijke duurzaamheid worden.

Potentieel

Dit soort innovatie beschermt niet alleen de leidingen. Het heeft een transformerend potentieel op meerdere niveaus:

Voorkomt indirecte emissies

    : minder verstoppingen betekent minder gebruik van zware machines en minder transport om afval te verwijderen, wat zich vertaalt in een vermindering van het energieverbruik en de CO₂-uitstoot.

  • Beschermt stedelijke ecosystemen: door lozingen van afvalwater te voorkomen, wordt vervuiling van rivieren en bodems voorkomen, wat de lokale biodiversiteit en de volksgezondheid ten goede komt.
  • Bevordert de circulaire economie: teruggewonnen vetten kunnen worden gebruikt in industriële processen, zoals de productie van biobrandstoffen, mits er adequate inzamelsystemen worden geïmplementeerd.
  • Verbetert de stedelijke veerkracht: steden met infrastructuren die minder gevoelig zijn voor ernstige storingen zijn duurzamer en beter bestand tegen klimaatverandering.
  • Stimuleert goede praktijken in de horeca: door naleving van de regelgeving te vergemakkelijken en de onderhoudskosten te verlagen, wordt een verantwoordelijker en duurzamer beheer in de gastronomische sector bevorderd.

Het integreren van technologieën zoals deze in het huidige sanitair systeem is geen futuristische optie: het is een dringende noodzaak. Duurzaamheid gaat niet alleen over grote politieke of energetische beslissingen. Het wordt ook opgebouwd in elke keuken, in elke afvoer, in elke stad die kiest voor intelligente preventie in plaats van voortdurende reparaties.