Gedaan met vrij contant geld verkeer: meldingsplicht, alleen persoonlijk afhalen. Welk bedrag kunt u niet meer zonder formaliteiten opnemen?
De beperkingen op de handel in contant geld worden steeds strenger, zowel voor bedrijven als voor particulieren. In Nederland mogen bedrijven onderling geen transacties meer uitvoeren voor meer dan in contanten, en vanaf 2027 zullen in de hele EU limieten gelden van maximaal 10.000 EUR (met de mogelijkheid om dit te verlagen tot 3000 euro) . Bovendien worden er, naast de reeds geldende of nog komende limieten, nieuwe, voorheen ongekende maatregelen ingevoerd. Dit alles “in het kader van de strijd tegen terrorismefinanciering”.
Het verbod op contante transacties is al van kracht, maar geldt vooral voor bedrijven
In Nederland zijn we al gewend aan bepaalde beperkingen op contant geld. Deze hebben echter vooral betrekking op bedrijven. Momenteel gelden voor bedrijven limieten voor contante transacties – tot 15.000 zloty (hoewel gepland was om de limiet te verlagen tot 8.000). Transacties die dit bedrag overschrijden, moeten worden uitgevoerd met gebruik van een betaalrekening.
Deze limiet heeft betrekking op de waarde van de transactie – ongeacht het aantal betalingen dat in het kader daarvan wordt verricht. De limiet geldt ook voor onder andere stichtingen die tegelijkertijd in het register van ondernemingen van het KRS staan. In dit verband kan worden gesteld dat voor bedrijven contante transacties de facto verboden zijn, omdat het bedrag van – voor een functionerend bedrijf – een druppel op een gloeiende plaat is.
Limieten voor contante transacties voor natuurlijke personen – de bank controleert of u geen terrorisme financiert
Natuurlijke personen zijn tegelijkertijd wel en niet onderworpen aan beperkingen op contante transacties. Enerzijds zijn er geen bovenaf opgelegde limieten voor contante transacties – althans nog niet. Anderzijds is het niet zo dat we met contant geld alles kunnen kopen wat we willen.
Een voorbeeld hiervan is de aankoop van onroerend goed. Hoewel het begrijpelijk is dat het meenemen van een koffer met geld van de bank naar de notaris bepaalde “risico’s” met zich meebrengt, kunnen we juist in dergelijke situaties aan den lijve ondervinden hoe banken bepaalde transacties kunnen beperken.
Als u bijvoorbeeld uw onroerend goed heeft verkocht, 1 miljoen zloty op uw rekening heeft staan en u wilt dit geld gebruiken voor een nieuwe investering, moet u er rekening mee houden dat de bank een dergelijke overschrijving niet zal uitvoeren. U zult persoonlijk naar het kantoor moeten gaan om de overschrijvingslimiet te verhogen – dit kan niet online worden gedaan.
Voor gewone stervelingen kan de bank instemmen met een overschrijving tot 200.000 zloty per dag – uiteraard na overlegging van de juiste documenten, zoals een reserveringsovereenkomst voor de aankoop van onroerend goed of een ontwikkelingsovereenkomst. De reden hiervoor is bescherming tegen terrorismefinanciering.
Bovendien worden transacties van meer dan 15.000 euro automatisch geregistreerd door banken en doorgegeven aan de Algemene Inspecteur van Financiële Informatie (GIIF) – onder andere voor dit doel. Dit alles wijst erop dat banken in Nederland de speciale diensten in grote mate ontlasten en een bijzondere rol spelen in de strijd tegen terrorisme.
Beperkingen op het gebruik van contant geld worden opgelegd door de EU – vanaf 2027
Ook de Europese Unie legt verdere beperkingen op. Vanaf 2027 zullen de lidstaten verplicht zijn om limieten in te voeren voor contant geld. De maximale limiet zal 10.000 euro bedragen, en in landen die deze munteenheid niet gebruiken – het equivalent van dit bedrag.
De EU wil ervoor zorgen dat grote geldstromen niet op ongepaste wijze worden gebruikt. De wijziging heeft ook tot doel het in omloop brengen van geld van onbekende herkomst te beperken.
De lidstaten zullen lagere limieten kunnen invoeren, bijvoorbeeld 3.000 euro. In Nederland gelden al limieten voor ondernemers, dus de nieuwe regelgeving zal niet bijzonder voelbaar zijn. Bovenstaande wijzigingen tonen echter een algemene trend aan om af te stappen van contante transacties.
Nieuwe beperkingen op het gebruik van contant geld – om contant geld op te nemen, moet dit vooraf worden gemeld. Overtreding van het verbod kan hoge boetes opleveren [tot zelfs 150.000 euro].
Het lijkt erop dat het opnemen van contant geld vanaf nu vergelijkbaar zal zijn met het verkrijgen van een administratieve vergunning. Dergelijke vergaande beperkingen zijn onlangs van kracht geworden in Spanje. Vanaf nu moet elke opname van meer dan 3000 euro vooraf worden gemeld bij de Spaanse belastingdienst – Agencia Tributaria.
Voor bedragen van meer dan 100.000 euro moet de melding ten minste 72 uur van tevoren worden gedaan. De melding kan online worden gedaan, maar om het geld op te nemen moet men met het “papiertje” persoonlijk naar de bank gaan. Bovendien riskeert men bij het niet doen van een dergelijke melding een boete van 600 tot zelfs 150.000 euro.
Het doel van deze regelgeving is uiteraard de bestrijding van terrorismefinanciering en het terugdringen van de grijze economie.
Constitutionele bescherming van contant geld – welke landen hebben dat?
Sommige landen verzetten zich tegen deze veranderingen en proberen koste wat kost contant geld te beschermen. Een voorbeeld hiervan is Hongarije, waar contante betalingen onlangs onder constitutionele bescherming zijn geplaatst. Tegen beperkingen op dit gebied komen meestal rechtse kringen in opstand, die aanvoeren dat het beperken van contante betalingen ook een beperking van de burgerlijke vrijheden inhoudt. Een van de meest genoemde argumenten zijn de bezorgdheid over surveillance van de bevolking en de bemoeilijking van de toegang tot het eigen geld. Deze bezorgdheid komt echter niet uit de lucht vallen.
Het is de moeite waard om de situatie in Canada te vermelden, waar premier Justin Trudeau aankondigde dat hij, om een einde te maken aan de protesten en blokkades, zijn toevlucht zou nemen tot de zogenaamde Emergencies Act, oftewel de noodwetgeving. Hij dreigde toen dat deelnemers aan de protesten zouden worden afgesloten van hun bankrekeningen. Dit werd onder andere gemeld door de BBC.
De volledige afschaffing van contant geld kan echter ook bepaalde voordelen hebben: het elimineert bijna volledig de grijze economie, beperkt de ruimte voor drugshandel en kan de inkomsten van de staatskas aanzienlijk verhogen. Om dergelijke ingrijpende veranderingen door te voeren, zou echter zeker een landelijk debat nodig zijn, waarbij de stem van elke sociale groep wordt meegewogen.
Beperkingen op contante transacties – hoe presteert Nederland in vergelijking met de rest van Europa?
In Nederlandmogen ondernemers contante transacties uitvoeren tot een bedrag van. Boven dit bedrag is een overschrijving verplicht. Hoe ziet het er in andere Europese landen uit?
Duitsland
- Geen limieten voor contante betalingen.
- Bij bedragen boven 10.000 euro is verificatie van de identiteit van de koper verplicht.
Frankrijk
- 1.000 euro – limiet voor ingezetenen.
- 15.000 euro – voor niet-ingezetenen.
- Verbod op contant geld bij de aankoop van onroerend goed boven 3.000 euro.
- Limiet: 3.000 euro.
- Privé-transacties – geen beperkingen.
- Verbod op contante betalingen, onder andere bij de aankoop van onroerend goed.
- Limiet: 270.000 CZK (ca. 10.500 euro) per dag.
- Algemene limiet: 3.000 euro.
- Voor belastingplichtigen: alleen tot 1.000 euro.
- Voor toeristen: tot 10.000 euro.
- Vanaf 2022: limiet van 1.000 euro.
- Limiet: 500 euro (behalve bij de aankoop van een auto).
- Hogere bedragen – alleen contantloos.
