India en Zuidoost-Azië voeren sociale overheidsinitiatieven in, zoals ‘garbage cafés’, om de meest kansarmen te helpen en plastic uit de steden te verwijderen
Dit is een urgent probleem in dit land, dat sinds juli 2022 een nationaal verbod op wegwerpplastic heeft ingevoerd, waardoor de productie, import, opslag, distributie, verkoop en het gebruik van artikelen zoals rietjes, bestek, borden, bekers en banners verboden is.
Het plasticprobleem blijft echter bestaan en kan een sociale en circulaire kans bieden om de honger te verlichten die miljoenen mensen, waaronder kinderen, treft en die lijden aan ondervoeding en daarmee samenhangende ziekten in dit Aziatische land.
Plastic in ruil voor voedsel
Van de miljoenen tonnen plastic die worden weggegooid, promoten Indiase gemeentelijke instanties een systeem voor het inzamelen van plastic in ruil voor voedsel, thee, geld en zelfs het opladen van mobiele telefoons via kiosksystemen.
De pioniers die dit initiatief van warme maaltijden in ruil voor plastic afval lanceerden, begonnen in 2019 in de stad Ambikapur in de Indiase deelstaat Chhattisgarh, in het midden van het land.
Het idee kwam van het stadsbestuur, dat een budget van 6 miljoen roepies (ongeveer 60.000 euro) uittrok voor de opening van een etablissement waar de meest kansarmen plastic en papier konden inleveren in ruil voor warme of verse maaltijden.
Garbage café
Het gaat om de garbage café (letterlijk vertaald: afvalcafé) die voedsel verstrekt aan mensen die langskomen met plastic verpakkingen, oude plastic zakken, verpakkingen, waterflessen of papier.
De mensen die langskomen betalen met afval en weten precies hoeveel ze krijgen voor een kilo of 500 gram plastic. Per kilo plastic afval krijg je in dit garbage café een maaltijd bestaande uit rijst, twee groentecurry’s, peulvruchten, een vleesrolletje, salade en augurken.
De Ambikapur Municipal Corporation (AMC), de overheidsinstantie die de infrastructuur en diensten van de stad beheert, biedt voor een halve kilo plastic ook een ontbijt aan, zoals samosa’s of een vegetarische hamburger die typisch is voor India.
Van de straten naar de snelwegen
Het ingezamelde afval wordt naar een recyclingfabriek gebracht, waar het wordt omgezet in plastic korrels. Sinds 2019 heeft dit garbage café in totaal bijna 23 ton plastic ingezameld.
Een ruil die heeft bijgedragen aan een afname van de hoeveelheid plastic afval op de stortplaatsen in de stad, van 5,4 ton in 2019 tot 2 ton per jaar in 2024.
Het gerecyclede plastic uit India wordt gebruikt bij de aanleg van wegen. Volgens de laatste cijfers wordt dit materiaal in het hele land gebruikt voor meer dan 34.000 km aan wegen.
Een model dat wordt gekopieerd
In het geval van het garbage café in Ambikapur wordt elke maand een omzet van 1,2 miljoen roepies gegenereerd door de verkoop van plastic korrels en papierafval, waarmee ongeveer 1,5 kilometer aan wegen kan worden aangelegd met plastic korrels.
Het initiatief, dat zes jaar geleden van start ging, wordt nu gekopieerd in andere staten van India en zelfs in Azië, zoals in Madhya Pradesh, de hoofdstad van Bhopal, waar ook een “afvalcafé” is geopend dat een revolutie teweegbrengt in de afvalverwerking door duurzaamheid te combineren.
Niet alleen plastic
Ook deze zaak is een publiek initiatief, gelanceerd in 2025 door het gemeentebestuur van Bhopal, waar men maaltijden kan krijgen in ruil voor recyclebaar afval zoals plastic, papier, elektronisch afval, oude kranten, boeken, verpakkingen en kleding, voedsel of contant geld.
Dit afvalcafé wordt gerund door zelfhulpgroepen van vrouwen die ook ecologische artikelen produceren die daar worden verkocht. Klanten kunnen afval meenemen en krijgen in ruil daarvoor gekookte maaltijden zoals chole-chawal (een stoofpotje met kikkererwten) of essentiële producten zoals rijst, meel, olie, augurken, kleding en decoratieve artikelen.
Sociale en circulaire hulp
Het systeem wordt geregeld door een “Kachra-munt” (KC), waarbij 1 KC gelijk is aan één roepie. Een kilo papier is bijvoorbeeld ongeveer 15 roepies waard, boeken 14, elektronisch afval 50 en aluminium 120.
Als je voor contant geld kiest, betaalt het garbage café 5 kilo meer per kilo dan de markttarieven om deelname te stimuleren. Een systeem dat de meest kwetsbare mensen helpt die ervoor kiezen om deze genereuzere vergoeding te ontvangen dan wanneer ze naar de lokale schroothandelaren gaan. Dit helpt mensen zonder middelen om aan voedsel te komen, door recyclebare materialen in te zamelen en inclusiviteit te bevorderen.
Bhopal produceert maandelijks ongeveer 500 ton plastic afval, waaronder 200 ton verboden polyethyleen, dus dit systeem is bedoeld om de scheiding en recycling te rationaliseren.
Strijd tegen vervuiling
Een document van het Milieuprogramma van de Verenigde Naties verzamelt en promoot dit soort tegenmaatregelen om de vervuiling van de zee door plastic in Zuidoost-Azië en India tegen te gaan.Er wordt benadrukt dat deze garbage café-initiatieven, en vele andere, het milieubewustzijn bevorderen en vooral de economische onafhankelijkheid van mensen, met name vrouwen.
